Μια άχρονη ιστορία μεταμόρφωσης.
Σε κάθε ιστορία υπάρχει ένας ήρωας. Για κάθε ήρωα έρχεται μια στιγμή που δέχεται ένα κάλεσμα και ξεκινά ένα μεταμορφωτικό ταξίδι. Σύμφωνα με τον Campbell στο βιβλίο του ¨Ο ήρωας με τα χίλια πρόσωπα¨ (The Hero with a Thousand Faces) το ταξίδι του ήρωα είναι ένα ταξίδι – μοτίβο που συναντάται με την ίδια μορφή σε διαφορετικούς μύθους και κουλτούρες ανά τον κόσμο. Ωστόσο δεν είναι απλά μια αφηγηματική δομή αλλά μια πρόκληση να αναγνωρίσει κανείς το δικό του ταξίδι και τον ήρωα μέσα του. Οι δύο ήρωες ταυτίζονται. Αυτός του μύθου κι εμείς. Το ταξίδι είναι διαχρονικό, αρχετυπικό και παγκόσμιο.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα υπάρχουν μια σειρά από δώδεκα φάσεις, ένας κύκλος από μεταμορφωτικά στάδια στα οποία ο ήρωας υποβάλλεται και τα οποία αντικατοπτρίζουν μια ψυχολογική διεργασία.
Το κάλεσμα στην περιπέτεια είναι η αρχή. Στον καθένα μας ενυπάρχει η επιθυμία για ¨κάτι περισσότερο¨, μια ¨περιπέτεια¨ που αναμένει να ενεργοποιηθεί. Ο καθημερινός ¨φυσιολογικός¨ κόσμος αποτελεί τη βάση , την οικεία ζώνη ασφάλειάς μας. Μα η ζωή φέρνει προκλήσεις – καλέσματα που μας ωθούν στη δράση . Τέτοια καλέσματα μπορεί να είναι μια νέα ευκαιρία, μια προσωπική κρίση, ένα όνειρο κρυμμένο από καιρό.
Όταν εμφανιστεί το κάλεσμα μπορεί κανείς να το θεωρήσει ως ώθηση προς το πραγματικό δυναμικό του. Αμφιβολίες, δισταγμοί και φόβοι αναδύονται. Το πρώτο βήμα που αφορά την έναρξη του ταξιδιού είναι το δυσκολότερο και το πιο κρίσιμο. Ο ήρωας του Campbell αλλά και εμείς οι ίδιοι μπορεί να γίνουμε τριών ειδών ήρωες΄ με απόφαση, με δισταγμό ή κατά λάθος. Σε κάθε περίπτωση η απόφαση να ακολουθήσουμε το κάλεσμα απαιτεί κουράγιο. Καθώς βαδίζουμε έξω από τη ζώνη άνεσης μπαίνουμε στην περιοχή της αβεβαιότητας αλλά και της μαγείας. Το ταξίδι είναι απρόβλεπτο.
Κάθε ήρωας αντιμετωπίζει προκλήσεις που δοκιμάζουν την αποφασιστικότητά του. Οι δοκιμασίες αυτές, αν και τρομακτικές πολλές φορές, αποτελούν ευκαιρίες για μεταμόρφωση και ανάπτυξη. Κάθε εμπόδιο που αντιμετωπίζεται είναι μια νίκη που φέρνει πιο κοντά το στόχο. Η αποδοχή της δυσκολίας ως τμήμα του ταξιδιού οδηγεί σε εμβάθυνση και ανακάλυψη της εσωτερικής δύναμης , ως αναπόσπαστης διεργασίας μεταμόρφωσης.
Κανένα τολμηρό ταξίδι δεν είναι μοναχικό. Στο δρόμο ο ήρωας συναντά υποστηρικτικές φιγούρες, μέντορες και δημιουργεί συμμαχίες που τον εφοδιάζουν με εκείνα τα εργαλεία που είναι απαραίτητα για το ταξίδι, με σοφία, καθοδήγηση και υποστήριξη. Τέτοιες φιγούρες μπορεί να είναι άνθρωποι από το οικογενειακό πλαίσιο, δάσκαλοι, φίλοι ή ακόμη και ξένοι που αφήνουν μακροχρόνιο αποτύπωμα. Ο ήρωας πρέπει να μπορεί να είναι ¨ανοιχτός¨ για να δεχτεί τη βοήθεια. Το ταξίδι εμπλουτίζεται από τις συναντήσεις, τις διασυνδέσεις και τη σοφία που κερδίζουμε από τους άλλους.
Στην καρδιά του ταξιδιού βρίσκεται η τελική δοκιμασία. Η αντιπαράθεση με το σκοτάδι, τη ¨σκιά¨. Είναι η στιγμή της αλήθειας, όπου ο ήρωας έρχεται αντιμέτωπος με τους βαθύτερους φόβους του. Είναι η δοκιμασία που μεταμορφώνει. Η αντιπαράθεση οδηγεί τον ήρωα να αντιμετωπίσει και να ενσωματώσει τη σκοτεινή πλευρά. Και τότε αμείβεται για το θάρρος και τη δέσμευσή του. Η ανταμοιβή μπορεί να είναι ένα πραγματικό επίτευγμα, μια νέα σοφία, μια βαθύτερη κατανόηση του εαυτού και του σκοπού. Η αναγνώριση της νίκης συνδέεται με γιορτή. Είναι η απόδειξη του ταξιδιού του ήρωα. Είναι η στιγμή του θριάμβου και της πραγμάτωσής μας.
Το ταξίδι ωστόσο δεν έχει τελειώσει ακόμη. Ο ήρωας έχοντας πλέον μεγαλύτερη αυτεπίγνωση και αίσθηση ολότητας γυρνά στον πραγματικό, ¨φυσιολογικό¨ κόσμο που άφησε όταν ξεκίνησε το ταξίδι. Μα είναι διαφορετικός. Φέρνει μαζί του τα δώρα του ταξιδιού, σοφία, δύναμη και μια νέα εσωτερική θέαση. Θα τα μοιραστεί και θα γίνει πιθανός μέντορας για όσους ξεκινούν το ταξίδι. Η μεταμόρφωσή του και η επιστροφή υπογραμμίζουν την κυκλική φύση του ταξιδιού.
Το ¨ταξίδι του ήρωα¨ είναι περισσότερο από μια ιστορία. Είναι βαθιά προσωπικό. Ο καθένας μας ταξιδεύει ακολουθώντας το δικό του κάλεσμα. Το ταξίδι του είναι μοναδικό, έτσι όπως διαμορφώνεται από τις εμπειρίες, τα όνειρα και τις προκλήσεις. Πάντα μεταμορφωτικό και γεμάτο δώρα, πάντα κυκλικό.
Βιβλιογραφία
Campbell, Joseph. The Hero with a Thousand Faces. Princeton University Press, 1949.
Jung, Carl G. The Archetypes and the Collective Unconscious. Princeton University Press, 1959.
